De maatschappij heeft zich ontwikkeld tot netwerksamenleving. Gemeenten zoeken de laatste jaren nadrukkelijk samenwerking en partnerschap met buurgemeenten, zorgaanbieders, instellingen, organisaties, verenigingen en individuele professionals. Trend daarbij is om burgerinitiatieven zoveel mogelijk te faciliteren; naar "overheidsparticipatie" in plaats van burgerparticipatie. Het stapje terug van de overheid doet overigens niets af aan de verantwoordelijkheid van de overheid voor zowel doel als middel.
Tegelijkertijd wordt geconstateerd dat discussies in het publieke debat vooral in de sociale media worden gevoerd. De extreme uitingen via deze kanalen leiden tot polarisatie. Deze ontwikkeling speelt niet alleen op landelijke thema’s maar is ook steeds zichtbaarder in ons lokaal bestuur. Iedereen is het er over eens dat maatschappelijke vraagstukken om een oplossing vragen. Maar zodra deze oplossingen in de directe leefomgeving plaatsvinden, verandert de mening van velen. De polarisatie op de sociale media sijpelt zo door in de realiteit. Groepen komen op sommige momenten letterlijk tegenover elkaar te staan. Dit wordt versterkt doordat de bevolking kritischer en mondiger is geworden. Samen met de toegenomen transparantie door internet, leidt dat tot een extra druk op de besluitvormers.
Het blijft zaak om het gesprek met onze partners te blijven voeren en ze op het juiste moment in processen te betrekken. Daarbij dient bij ieder proces vooraf goed nagedacht te worden over de rol die het betreffende overheidsorgaan zelf wil vervullen en daarmee welke vrijheid aan de partner(s) en belanghebbenden wordt gelaten.